مالیات تراکنش کارتخوان چیست و چه کسانی مشمول آن میشوند؟
مطابق مقررات جدید مالیاتی، کلیه صاحبان مشاغل موظفاند دستگاههای کارتخوان خود را در سامانه مالیاتی ثبت کنند تا اطلاعات مربوط به درآمد بهصورت دقیق در اظهارنامه مالیاتی لحاظ شود. در صورت عدم انجام این فرآیند، افراد مشمول جریمههای قانونی خواهند شد.
سازمان امور مالیاتی کشور در سالهای اخیر، بهمنظور ارتقاء شفافیت مالی و مقابله با پدیده فرار مالیاتی، سیاستهایی جدیدی را پیرامون مالیات تراکنش کارتخوان اجرا کرده است. این نوع مالیات شامل تمامی تراکنشهای انجامشده با استفاده از دستگاههای کارتخوان است و اطلاعات آن مستقیما به سامانه مالیاتی منتقل میشود.
در این مقاله، به بررسی جنبههای مختلف مالیات تراکنش کارتخوان خواهیم پرداخت؛ از فرآیند ثبت دستگاه در سامانه مالیاتی و الزامات قانونی مرتبط، تا شرایط بهرهمندی از معافیتها و پیامدهای این قانون برای مشاغل کوچک، تا منظری کامل و کاربردی برای صاحبان کسبوکار فراهم شود.
نحوه ثبت دستگاه کارتخوان در سامانه مالیاتی
دستگاههای کارتخوان به حسابهای بانکی متصلاند و تمامی تراکنشهای آنها بهعنوان دادههای مالی قابل ردیابی محسوب میشوند. در نتیجه، در صورت عدم ثبت این دستگاهها در سامانه مالیاتی، درآمد حاصل ممکن است درآمد پنهان شناسایی شود و کسبوکار در معرض پیامدهای مالیاتی قرار بگیرد.
مراحل ثبت دستگاه کارتخوان در سامانه مالیاتی
برای انجام این فرآیند، ابتدا باید وارد سامانه my.tax.gov.ir شده و مراحل ثبتنام مالیاتی را تکمیل کرد. پس از ثبت اطلاعات هویتی، گزینه اعلام دستگاه کارتخوان فعال میشود. در این مرحله، مشخصاتی نظیر شماره پایانه، کد پذیرنده و شماره شبا وارد شده و با پرونده مالیاتی فرد یا شرکت مرتبط میشود.
نقش تراکنشهای ثبتشده در محاسبه مالیات
پس از اتصال موفق کارتخوان به سامانه، تمام تراکنشهای مالی انجامشده بهطور مستقیم برای سازمان امور مالیاتی ارسال میشوند. این اطلاعات مبنای محاسبه مالیات تراکنش کارتخوان در پایان هر دوره مالی خواهد بود.
پیامدهای عدم ثبت کارتخوان
عدم ثبت دستگاه کارتخوان میتواند منجر به صدور برگ علیالرأس، جریمه نقدی، انسداد حساب بانکی یا مسدود شدن کارتخوان شود. در برخی موارد، حتی ممکن است پرونده مالیاتی به حالت تعلیق درآید.
توصیه نهایی برای صاحبان کسبوکار
به همه دارندگان کارتخوان، اعم از پزشکان، فروشندگان، فریلنسرها یا مدیران شرکتها توصیه میشود که فرایند ثبت کارتخوان را بهصورت دقیق، در اولین فرصت انجام دهند تا از هرگونه دردسر قانونی یا مالی در آینده پیشگیری شود.
جریمه عدم اظهار کارتخوان در سازمان امور مالیاتی
با اجرای قانون پایانههای فروشگاهی، ثبت نکردن دستگاه کارتخوان در سامانه مالیاتی میتواند تبعات مالی و حقوقی قابلتوجهی برای پذیرندگان بههمراه داشته باشد. در صورتی که کارتخوان به پرونده مالیاتی متصل نباشد، تمام تراکنشهای آن در مقام درآمد پنهان در نظر گرفته شده و مشمول مطالبه مالیات خواهد بود، حتی اگر بخشی از مبالغ مربوط به فعالیت شغلی نباشد.
براساس مقررات جاری، این تخلف میتواند منجر به جریمهای معادل مالیات متعلقه، صدور برگ علیالرأس، انسداد کارتخوان، مسدودی حساب بانکی یا ممنوعیت دریافت گواهی مالیاتی شود. برای مشاغل کوچک، این اختلالها میتواند به توقف فعالیت و فشار مالی منجر شود.
در موارد جدیتر، اگر عدم اظهار کارتخوان بهعنوان اقدام عمدی در جهت فرار مالیاتی تشخیص داده شود، پرونده به مراجع قضایی ارجاع شده و مجازاتهای کیفری نیز در انتظار متخلف خواهد بود.
برای پیشگیری از چنین پیامدهایی، ثبت دقیق و بهموقع تمام کارتخوانهای فعال در سامانه مالیاتی ضروری است. بهویژه کسبوکارهایی که چند کارتخوان دارند، باید اطلاعات هر دستگاه را بهدرستی وارد کرده و از صحت ارتباط آن با پرونده مالیاتی خود مطمئن شوند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر از خدمات مالیات کارکنان کلیک نمایید.
معافیتهای مالیاتی دستگاههای کارتخوان برای مشاغل خاص
در راستای اجرای قانون مالیات تراکنش کارتخوان، برخی مشاغل خاص براساس نوع فعالیت یا میزان درآمد مشمول معافیت یا تخفیف مالیاتی میشوند تا کسبوکارهای خرد و خدماتی بتوانند از مزایای قانونی بهرهمند شوند.
چه مشاغلی میتوانند از معافیت بهره بگیرند؟
برخی اصناف مانند مراکز پزشکی، درمانی، آموزشی و هنری که درآمد سالانهشان کمتر از سقف مشخص باشد، حق درخواست معافیت در مالیات تراکنش کارتخوان را دارند. برای بهرهمندی، لازم است اطلاعات کارتخوان در سامانه مالیاتی ثبت و مدارک فعالیت شغلی ارائه شوند.
بررسی سالانه و شرایط حفظ معافیت
معافیتها هر سال بررسی میشوند، اگر درآمد واقعی از مرز تعیینشده خارج نشود، محاسبه مالیات کارتخوان کلا یا بخشی حذف خواهد شد. اما در صورت ارائه اطلاعات نادرست یا مخفیسازی درآمد، معافیت لغو شده و ممکن است جریمه نیز اعمال شود.
درخواست و پیگیری معافیت چگونه انجام میشود؟
اعمال معافیت بهصورت خودکار نیست، فعالان اقتصادی باید بطور مستقل درخواست معافیت را در سامانه مالیاتی ثبت کرده و مراحل اداری آن را پیگیری کنند تا واجد شرایط محسوب شوند.
الزام ثبت و صحت اطلاعات حتی با وجود معافیت
حتی هنگامی که مشمول معافیت هستید، ثبت دستگاه کارتخوان و شفافسازی تراکنشها الزامی است. سازمان امور مالیاتی از دادههای بانکی و پرداختی برای بررسی صحت اطلاعات استفاده میکند و تطابق کامل بین فعالیت واقعی و دادههای سامانه، شرط تأیید نهایی خواهد بود.
تأثیر تراکنشهای کارتخوان بر مالیات مشاغل کوچک
در ذهن بسیاری از صاحبان کسبوکارهای کوچک، نگرانی اصلی پیرامون مالیات تراکنش کارتخوان و تأثیر مستقیم تراکنشها بر محاسبه مالیات نهفته است. اکنون، برخلاف سیستم قدیمی اظهارنامه تلفیقی، دادههای کارتخوان مستقیما به سازمان مالیاتی ارسال میشوند و بهعنوان مبنای رسمی محاسبه مالیات عمل میکنند.
هر تراکنش انجامشده با کارتخوان جزئی از درآمد مشاغل محسوب شده و وارد سیستم مالیاتی میشود، بهویژه برای مشاغل با مالیات مقطوع. بنابراین تفکیک حساب شخصی از کاری، ثبت دقیق تراکنشها و نظارت بر حسابهای بانکی برای جلوگیری از شناسایی درآمد غیرحرفهای ضروری است.
با این وجود، قانونگذار برای مشاغل خرد به منظور توازن مالیاتی، سازوکارهایی نظیر تعیین مالیات پایه براساس ضرایب فعالیت، معافیت مقطوع یا میانگینگیری درآمد ماهانه فراهم کرده است. در صورتی که اطلاعات درستی ثبت شود و اظهارنامه بهموقع تحویل داده شود، این سازوکارها به کاهش نگرانیها کمک قابلتوجهی میکنند.
در پایان، با شفافسازی عملیات مالی و ثبت دقیق دستگاه کارتخوان، کسبوکارهای کوچک میتوانند خطر جریمه و مواجهه با محاسبات نادقیق مالیاتی را به حداقل رسانده و به ثبات مالی بیشتری دست پیدا کنند.
- سوالات متداول:
در مسیر اجرای قانون مالیات کارتخوان، سؤالات متعددی برای صاحبان مشاغل و کسبوکارهای کوچک مطرح میشود. در ادامه به چند مورد مهم که کمتر به آنها پرداخته شده، پاسخ میدهیم:
- آیا صاحبان کارتخوانهای اجارهای هم مشمول مالیات تراکنش کارتخوان میشوند؟
بله، حتی اگر کارتخوان بهنام شخص دیگری ثبت شده باشد اما در کسبوکار شما استفاده شود، مسئولیت مالیاتی آن برعهده شما خواهد بود.
- آیا سازمان امور مالیاتی تراکنشهای زیر یک مبلغ خاص را بررسی نمیکند؟
خیر، هیچ حداقلی برای بررسی وجود ندارد. تمامی تراکنشها، بدون در نظر گرفتن مبلغ، در جایگاه داده مالیاتی ثبت میشوند و قابل بررسی هستند.
- آیا درگاههای پرداخت اینترنتی هم مشمول مالیات تراکنش کارتخوان هستند؟
بله، تمام ابزارهای پرداخت الکترونیکی شامل کارتخوانهای فیزیکی، موبایلپوزها و درگاههای اینترنتی در محاسبه مالیات تراکنش کارتخوان لحاظ میشوند.
- در صورت استفاده اشتراکی از یک کارتخوان بین دو شریک، چه اقدامی لازم است؟
باید بهصورت شفاف سهم هر شریک از تراکنشها مشخص شده و در اظهارنامه مالیاتی درج شود. در غیر این صورت، کل مبلغ بهعنوان درآمد یک نفر محاسبه شده و ممکن است منجر به پرداخت مالیات اضافی شود.
جمعبندی
با تغییرات اساسی در ساختار نظام مالیاتی، پایبندی به قانون مالیات تراکنش کارتخوان برای تمام فعالان اقتصادی، الزامی قانونی و حرفهای بهشمار میرود. ثبت کارتخوان در سامانه مالیاتی، ثبت دقیق تراکنشها و رعایت کامل مقررات، علاوه بر جلوگیری از جریمه و مشکلات حقوقی، به شفافیت مالی و افزایش اعتبار کسبوکار کمک میکند.
در این میان، کسبوکارهای کوچک و متوسط باید با دقت بیشتری عمل کنند، جداسازی حسابهای کاری از شخصی، مدیریت جریانهای مالی و استفاده از نرمافزارهای حسابداری مناسب، نقش مهمی در کنترل ریسکهای مالیاتی ایفا میکند. رعایت دقیق زمانبندیها، ثبت اطلاعات بهدرستی و بهرهمندی از معافیتهای قانونی، راه را برای کاهش مالیات و افزایش بهرهوری هموار میکند.
اگر به دنبال راهحلی جامع و متکی بر آخرین مقررات هستید، پارسه پردازش نیک دانش با خدمات تخصصی در حوزه قوانین مالیاتی، از جمله خدمات مالیات حقوق کارکنان، مشاوری مطمئن برای ایجاد نظم مالی و رشد پایدار در کسبوکار شما خواهد بود.